Rust voor het brein

Maar anders dan het lichaam, komt het brein niet tot rust als we niet meer bewegen.

Slapen is de belangrijkste manier en ook de bekendste manier voor het menselijk lichaam om uit te rusten en te herstellen van alle inspanningen. 

Voor ons brein werkt dat anders, tenminste zo lijkt het.

Voor het brein betekend rust, die momenten waarop niet bewust wordt nagedacht. En natuurlijk is dat ook zo tijdens het slapen.

Als er niet bewust wordt nagedacht, schakelt het brein automatisch over op het zogenaamde ‘defaultnetwerk’. Daarin worden herinneringen vastgelegd, wordt het verleden doorgrond en wordt naar oplossingen gezocht voor problemen die op dat moment in je leven spelen. Terwijl het brein rust, gebeuren er dus heel belangwekkende dingen!

En dat is niet alleen wanneer je slaapt of mediteert.

In rust verwerkt het brein alle opgenomen informatie veel makkelijker en sneller dan wanneer er constant wordt nagedacht. Zelfs wanneer je informatie verwerkt op de manier die het beste bij jou past, gaat het nog sneller en makkelijker als je jouw brein voldoende rust geeft. En aangezien we niet de hele dag  kunnen slapen, moeten die rustmomenten dus tijdens de dag zijn, of in iedere geval tijdens de uren dat we wakker zijn.

Aangezien de meesten van ons werken tijdens de dag (een beetje variërend ergens tussen 8.00 en 0624472022 zal dat rusten daarvoor of daarna moeten zijn. Zo denken wij tenminste. En voor een groot deel is dat natuurlijk ook zo. Maar ook tijdens het werken kunnen we rustmomenten voor het brein inbouwen.

Hoe doe je dat nou, dat "niet nadenken"?

Eigenlijk is dat heel eenvoudig. Op het moment dat we ons gaan bezig houden met dingen die we leuk vinden, of wat ons interesseert, denken we niet meer constant na maar gaan we uitsluitend op impulsen. Dit effect is onderzocht bij mensen met een burn out, waarbij denken domweg niet meer gaat en de vermoeidheid niet meer is op te lossen met alleen voldoende slaap, vocht, frisse lucht en beweging. 

In een burn out zet het brein zichzelf stil. Informatie wordt niet meer opgenomen, laat staan verwerkt en denken leidt tot niks. Werken lukt dan meestal niet meer en mensen gaan noodgedwongen dat doen wat ze leuk vinden en dan ineens komt er rust. Het brein gaat in de default stand en de trechterwerking in de informatiestroom wordt langzaamaan minder en uiteindelijk opgeheven.

Zoals het hier staat is het wat kort door de bocht omschreven en zitten er nog wel wat tussenstappen tussen, maar uit ervaring weet ik dat het in grote lijnen hierop neerkomt.  

In dat defaultnetwerk van het brein vind je alles wat te maken heeft met hobby's, interesses, wensen en verlangens en ook dagdromen. 

Tijdens een intensieve vergadering even naar buiten staren en alles langs je heen laten gaan behalve de beelden die in jouw hoofd opdoemen. Dát is het brein in default. Blijkbaar zorgt ons brein goed voor zichzelf door dit zo af en toe gewoon te doen. 

En net als met water en frisse lucht, kunnen we het brein hierbij helpen. Door het bewust die default stand in te sturen.

Voor ouders met pubers zal dit misschien even schrikken zijn, maar een film kijken op tv is een hele goede manier om een kind wat de hele dag school heeft gehad even de gelegenheid te geven om te "defaulten". De beelden en geluiden bij een film komen geordend binnen dus het brein hoeft er niks mee en door alleen maar te kijken en te luisteren zonder dat er ergens over nagedacht hoeft te worden, wordt alle informatie die in de loop van de lesdag in hun hoofd is gestopt verwerkt en in de juiste mapjes opgeborgen zodat ze het later tijdens een toets weer terug kunnen vinden. Pas daarna is het puberbrein weer in staat om nieuwe informatie op te nemen. Daarom is uit school, voor het eten even een film kijken helemaal niet zo gek. En 's avonds na het leren? Dan is tv kijken misschien minder geschikt, maar het is ook dan noodzakelijk om even iets leuks te doen voordat ze gaan slapen. 

En voor volwassenen geldt natuurlijk precies hetzelfde.

Hobby's (interesses en dingen die we leuk vinden om te doen) hebben hetzelfde effect als zo'n film kijken na school of werk. Maar omdat een hobby vaak meer tijd en aandacht vraagt kiezen we ervoor om daar onze vrij tijd aan te besteden. 

Mijn hobby's zijn koken, fotografie, muziek maken, schrijven en ik lees graag. De volgorde van belangrijkheid wordt bepaald door allerlei factoren buiten mezelf en tijd of tijdstip op de dag zijn daar voorbeelden van. 

Laten we eens kijken naar dat koken. Dat is makkelijk want dat kan na werktijd. 

Wat ik ga maken wordt bepaald door dat wat ik in huis heb en als dat niks is dan scharrel ik wat bij elkaar in de supermarkt. Op dat moment denk ik dus al niet meer na maar ga zuiver op mijn (honger) gevoel af. Waar heb ik trek in. 

Tijdens het koken denk ik ook niet na. 

Wel moet ik geconcentreerd zijn op wat ik doe anders mis ik naderhand een paar vingers. Geconcentreerd bezig zijn met snijden en koken, het combineren van smaken en kleuren en reageren op geluiden en geuren maakt dat ik niet kan nadenken. 

Natuurlijk zorg ik er ook voor dat ik tijdens het opeten bewust proef en ruik en zie wat ik even daarvoor heb gemaakt. 

Pas daarna, meestal tijdens het opruimen van de keuken en inruimen van de vaatwasser, gaat mijn brein weer in denk stand en zijn er "ineens" een aantal oplossingen voor vraagstukken die ik door erover na te denken niet opgelost kreeg.

Voor de mensen die nu denken "wat een saai mens". Natuurlijk ga ik ook regelmatig uit. Uit eten, terrasje pakken, gewoon gezellig de kroeg in, naar een festival of naar theater of bioscoop.

Allemaal momenten waarbij we niet hoeven nadenken bij wat we doen en wat er om ons heen gebeurd. Waarbij we alle informatie op ons af kunnen laten komen en door ons heen laten stromen zonder dat het opgeslagen hoeft te worden en we ons brein kunnen laten defaulten. 

Leuke dingen doen, interesses en hobby's zijn belangrijk en houden ons brein gezond.