Kijken en zien
Maudy Kruiswijk • 25 april 2019
Fixatie disparatie
"Hoi Maudy, Dank je wel voor de uitwerking en het advies. Inmiddels heb een Prisma bril aangeschaft nadat de optometrist inderdaad een afwijking gemeten heeft. Met vriendelijke groet,"
Met deze mail begon gisteren mijn werkweek.
Toen hij het onderzoek had gedaan en we de uitkomsten aan het bespreken waren viel mij op dat er iets niet klopte. De combinatie van scores op tekst en visueel én het verhaal wat hij me vertelde maakte dat ik vermoedde dat hij last had van fixatie disparatie.
Fixatie disparatie is de meest bekende vorm van visuele problemen.
Het is een verstoring van de informatie die via de ogen binnenkomt als gevolg van oogrichtproblemen in het horizontale en/of verticale vlak. De gezichtsscherpte is vaak in orde als er een reguliere ogentest wordt afgenomen. Ook het dieptezicht hoeft op zich geen probleem te zijn. Fixatie disparatie kan informatie vervormen en zelfs gedeeltelijk laten verdwijnen. Wat niet aankomt in de hersenen, daar kun je ook niets mee. Fixatie disparatie kan worden veroorzaakt door slecht functionerende oogspieren waardoor de beelden niet als 1 geheel in de hersenen komen. Het kan ook veroorzaakt worden door de hersenen zelf, dan worden de beelden niet als 1 geheel verwerkt. Mogelijke klachten zijn: hoofdpijn, vermoeidheidsklachten, moeite met lezen, en concentratieproblemen. Vlak na een periode van rust lukt lezen vaak wel, maar naarmate de dag vordert, is focussen op kleine letters moeilijk.
Bij het lezen van teksten geeft dat een heel onrustig, wiebelend en vaak dubbel beeld. Naast scherp zicht is het belangrijk dat de ogen goed en correct samenwerken. Bij fixatie disparatie kan het probleem deels in de samenwerking van de ogen zitten, maar ook in de verwerking van de hersenen.
De gevolgen van fixatie disparatie zijn vaak heel ingrijpend. Daarom heeft men daar bij het werken en leren veel last van en heeft het vaak ook een heel nadelig effect op de resultaten. Wat kunnen deze gevolgen zijn?
- in de loop van de dag toenemende hoofdpijn
- lichtgevoeligheid
- concentratieproblemen (met name bij lezen of tijdens scrollen met de computer)
- moeite om “langdurig” te lezen en/of computeren (of ander werk wat dichtbij plaatsvindt)
- moeite met omschakelen van de verte naar dichtbij of andersom
- vermoeide en branderige ogen
- moeite met zien in de schemering (autorijden op een donkere onbekende weg)
- duizelingen bij hoofdbewegingen
- gevoeligheid voor harde geluiden
- nek- en schouderklachten
Dat is best een hele lijst en als je daar dagelijks mee te maken hebt dan is dat heel vervelend.
Deze kandidaat vertelde mij tijdens het nabespreken van het onderzoek dat hij bekend was met dyslexie.
De kenmerken van dyslexie en fixatie disparatie lijken erg veel op elkaar.
Aan de ene kant is dat lastig want als eenmaal de diagnose dyslexie is gesteld dan wordt vaak niet verder gekeken en wordt fixatie disparatie niet gezien. Tegelijkertijd hebben de hulpmiddelen die worden aangeboden bij dyslexie ook een positief effect op de fixatie disparatie. Een voorbeeld daarvan is de prisma bril. Door de speciaal geslepen glazen corrigeert deze de blikrichting waardoor de hersenen getraind worden om de beelden van 2 ogen als 1 geheel te verwerken. Of worden de oogspieren getraind waardoor de beelden van 2 ogen als 1 geheel in de hersenen komen. En vaak zie je dan ook dat na verloop van tijd de prisma bril niet meer nodig is.
Wat mij motiveert is dat ik mensen zie opbloeien. En dat is zeker ook bij deze kandidaat het geval.